Şirketler, hangi büyüklükte olursa olsun ya da hangi sektörde faaliyet gösterirse göstersin, hedeflerine ulaşmalarını etkileyen iç ve dış faktörler ile belirsizliklerle karşı karşıya kalırlar. Bu belirsizlikler, işletmelerin hedeflerine ulaşma süreçlerini etkileyen riskleri oluşturur ve Kurumsal Risk olarak adlandırılır. Her işletmenin tüm faaliyetleri, bu risklerle karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle, kuruluşların riskleri tanımlayıp analiz etmesi, ardından risk kriterleri çerçevesinde bu riskleri yönetip azaltıp azaltmamaya karar vermesi süreci, Kurumsal Risk Yönetimi olarak adlandırılır.
Bu kapsamda, ISO 31000 Risk Yönetim Sistemi Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu (ISO) tarafından geliştirilmiştir. ISO 31000, işletmelerin kurumsal risklerini nasıl değerlendireceği ve bu risklerin nasıl yönetileceği konusunda uluslararası bir standart sunar. ISO 31000 Kurumsal Risk Yönetim Sistemi olarak bilinen bu standart, 2018 yılında güncellenerek en son versiyonu olan ISO 31000:2018 olarak yayınlanmıştır. Bu standart, belirsizlikleri değerlendirerek karar alma süreçlerini geliştirmeyi amaçlayan bir yönetim sistemidir.
ISO 31000, örgütsel süreçlerin entegre bir parçası olarak risk yönetimini ele alır ve her türden riske uygulanabilir. Pozitif ya da negatif sonuçlara neden olabilecek her tür riski kapsar. Ancak, ISO 31000 her kuruluşun risk yönetim planını veya sistemini aynı şekilde oluşturmasını amaçlamaz. Kuruluşların risk yönetimi süreçlerini, kendi özel ihtiyaçlarına, hedeflerine, yapılarına ve operasyonlarına göre uyarlamaları gerekmektedir. ISO 31000, mevcut ve gelecekteki risk yönetimi standartları için bir çerçeve sunar ve işletmelerin risk yönetim süreçlerini düzenlemeyi hedefler.
ISO 31000 Risk Yönetim Sistemi’nin Faydaları
ISO 31000 standardı, bir kuruluşta etkin bir şekilde uygulandığında şu faydaları sağlar:- Hedeflere ulaşma olasılığını artırır.
- Proaktif (öngörülü) yönetimi teşvik eder.
- Kuruluş genelinde risk farkındalığını artırır ve risklerin nasıl yönetileceğine dair yol gösterir.
- Fırsatların ve tehditlerin daha iyi belirlenmesini sağlar.
- Yasal ve düzenleyici şartlara uyumu kolaylaştırır.
- Raporlama süreçlerini iyileştirir.
- Kurumsal yönetim kalitesini artırır.
- Hissedarların güvenini sağlar.
- Karar alma süreçleri için güvenilir bir temel oluşturur.
- Kontrolleri geliştirir ve kaynakların etkin kullanımını sağlar.
- İşletme verimliliğini artırır.
- Sağlık, güvenlik ve çevre koruma performansını yükseltir.
- Olay yönetimi ve hasar önleme süreçlerini iyileştirir.
- Örgütsel öğrenmeyi ve esnekliği artırır.
ISO 31000 Kimler Tarafından Kullanılabilir?
ISO 31000 Risk Yönetim Sistemi, risk yönetimine ilişkin temel ilkeleri ve esasları düzenler ve bu standart her türlü kuruluş tarafından uygulanabilir. Bu kuruluşlar arasında kamu kurumları, özel sektör işletmeleri, sosyal girişimler, birlikler, gruplar ve bireyler yer alabilir. ISO 31000, herhangi bir endüstriye veya sektöre özgü değildir ve tüm iş kollarında uygulanabilir. Bu standardın kapsadığı faaliyetler şunları içerir:- Strateji geliştirme
- Karar alma süreçleri
- Operasyonel işlemler
- Proje yönetimi
- Ürün ve hizmet geliştirme
- Aktif yönetimi
ISO 31000 Risk Yönetim Sisteminin Uygulama Alanları
ISO 31000, risk yönetimi planları geliştiren, uygulayan ve izleyen kuruluşlar için önemli bir rehberdir. Özellikle şu kuruluşlara fayda sağlar:- Risk yönetim politikası geliştiren kuruluşlar.
- Kuruluş genelinde risklerin etkin yönetilmesinden sorumlu yöneticiler.
- Risk yönetim süreçlerinin etkinliğini değerlendirmekle yükümlü denetim birimleri.
- Risk yönetimine dair standart, prosedür ve politikalar geliştiren uzmanlar.