ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi

ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, 1987 yılında bir çerçeve standart olarak yayımlanmış olup, bir ürün veya hizmet standardı değil, bir yönetim standardıdır. ISO 9000 serisi Kalite Yönetim Sistemi Standartları, yayımlandığı tarihten günümüze kadar her sektörde ve her ölçekteki işletme tarafından uygulanabilir bir standartlar dizisi olarak yerini almıştır. Bu standartlar uluslararası düzeyde kabul görmekte olup, kalite yönetim sistemlerinin oluşturulması ve sürdürülmesi için bir rehber niteliği taşımaktadır. ISO 9001 Standardı ise ISO 9000 serisinde belgelendirme yapılabilecek tek standarttır ve kalite yönetim sistemlerinin kurulması için gerekli şartları belirler.

ISO 9001 Standardının Amacı

ISO 9001 standardı, kuruluşların yönetim sistemlerini etkili bir şekilde nasıl kurmaları, dokümantasyon sağlamaları ve sürdürebilmeleri konusunda rehberlik eder. Bunun yanı sıra;

• Şirketler arasında güven ortamı oluşturarak iş ilişkilerini güçlendirmeyi amaçlar.
• Süreçlerin etkin yönetimi sayesinde ürün ve hizmet kalitesini sağlar, devam ettirir ve sürekli iyileştirir.
• Müşterilere sunulan ürün ve hizmetlerin tutarlılığı konusunda güvence sağlar.

ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Temel Prensipleri

1. Müşteri odaklılık: Kuruluşlar, müşterilerinin mevcut ve gelecekteki ihtiyaçlarını anlamalı ve bu doğrultuda hareket etmelidir. Hedef, sadece müşteri beklentilerini karşılamak değil, mümkünse bu beklentilerin üzerine çıkmaktır.
2. Liderlik: Liderler, işletmenin hedeflerine ulaşması için çalışanları yönlendiren, motive eden ve hedef birliği sağlayan kişilerdir. İyi bir lider, çalışanların potansiyelini en iyi şekilde kullanmalarını sağlar ve hedeflere ulaşmada kilit rol oynar.
3. Çalışan katılımı: Bir kuruluşun başarısında her çalışanın katılımı ve sorumluluk alması önemlidir. Çalışanlar, işletmenin bir parçası olduklarını hissettiklerinde daha verimli ve etkili çalışırlar.
4. Süreç yaklaşımı: İyi tanımlanmış ve yönetilen süreçler, sonuçların tahmin edilebilir ve tutarlı olmasını sağlar. Kaynakların etkin kullanımı ve uygulamaların doğru yönetimi, kaliteyi artırmanın en temel yollarından biridir. Bu yaklaşım, ISO 9001’deki PUKÖ döngüsü (Planla, Uygula, Kontrol Et, Önlem Al) ile sağlanır.
5. Sistem yaklaşımı: Birbirine bağlı süreçlerin bir sistem olarak ele alınması, işletmenin hedeflerine daha etkin ulaşmasını sağlar. Bu sistematik yaklaşım, verimliliği ve etkinliği artırır.
6. Sürekli iyileştirme: Sürekli iyileştirme, ISO 9001’in en temel prensiplerinden biridir. İşletmelerin sadece sertifika almak için değil, uzun vadeli başarı için iyileştirme çalışmalarını sürekli hale getirmeleri gerekir. İyileştirme sadece ürün ve hizmetlere değil, üretimden satışa kadar tüm süreçlere uygulanmalıdır.
7. Gerçeklere dayalı karar verme: Doğru kararlar almak için veri ve bilgilerin doğru bir şekilde analiz edilmesi gerekir. Bu sayede daha etkili ve verimli yönetim sağlanabilir.
8. Tedarikçi ilişkilerinde karşılıklı fayda: Şirketlerin tedarikçileri ve taşeron firmaları ile işbirlikleri karşılıklı fayda üzerine kurulmalıdır. Bu, her iki tarafın da daha güçlü ve verimli bir ilişki geliştirmesini sağlar.

ISO 9001:2015 Standardı Maddeleri

ISO 9001 standardı, 2015 yılında yapılan güncellemeyle birlikte daha geniş bir kapsama sahip olmuştur. Ana başlıkları ise şu şekildedir:

• Kapsam
• Referans Dokümanlar
• Terimler ve Tanımlar
• Kuruluşun Bağlamı
• Liderlik
• Planlama
• Destek
• Operasyon
• Performans Değerlendirme
• İyileştirme

ISO 9001 Kalite Yönetim Sisteminin Faydaları

ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi’ni uygulayan işletmeler birçok fayda elde etmektedir:

• Müşteri memnuniyeti: Müşteri odaklı bir yaklaşım benimseyen işletmelerde müşteri şikayetleri azalır, memnuniyet ve sadakat artar.
• Kalite iyileştirme: Ürün ve hizmetlerin tasarımında müşteri beklentileri göz önünde bulundurulduğu için, daha kaliteli ürünler ve hizmetler sunulur. Bu da maliyetlerin azaltılmasına katkı sağlar.
• Etkin yönetim: İyi planlanmış süreçler ve etkin yönetim sayesinde sorunlar hızlıca çözülür, işletmenin genel kontrolü sağlanır.
• Çalışan katılımı: ISO 9001 standardı, çalışanların sürece daha fazla dahil olmasını ve motivasyonlarının artmasını sağlar.
• Sürekli gelişim: ISO 9001, işletmenin tüm departmanlarında sürekli iyileştirme sağlar ve kalifiye çalışan oranını artırır.
• Güçlü imaj: ISO 9001 belgesi, işletmenin itibarı üzerinde olumlu bir etki yaratır ve müşteri güvenini artırır.
• Rekabet avantajı: Standart, işletmelere yeni pazarlara girme ve rakiplerle daha güçlü rekabet etme imkanı sunar.
• Kurumsallaşma: ISO 9001 sayesinde işletmelerde daha sistematik ve profesyonel bir yönetim yapısı oluşturulur, bu da kurumsallaşma sürecini hızlandırır.

ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Belgelendirme Süreci

ISO 9001 belgesi almak isteyen işletmeler, belgelendirme denetimlerine girmeden önce kalite yönetim sistemini kurmalı ve işletme bünyesinde aktif hale getirmelidir. Bu süreçte, danışmanlık hizmeti almak işletmelere fayda sağlayabilir. Danışmanlık firmaları, eğitim, sistem kurulumu ve denetim hazırlığı gibi hizmetlerle işletmelere destek olur. Belgelendirme süreci şu adımlarla ilerler:

1. Başvuru: Belgelendirme kuruluşuna başvuru yapılır.
2. Denetim: Denetimler, şirketin ISO 9001 gerekliliklerini ne ölçüde karşıladığını değerlendirir.
3. Sertifikasyon: Başarılı denetimler sonucunda, işletmeye ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi verilir.

ISO 9001 Standardını Kimler Uygulayabilir?

ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, küçük, orta ve büyük ölçekli tüm işletmelere uygulanabilir. Ürün ve hizmet sağlayan her sektörde ve işletme türünde geçerli bir standarttır. Sektörel kısıtlaması olmamakla birlikte, standart; üretim, hizmet, inşaat, sağlık, bilişim gibi birçok alanda başarıyla uygulanmaktadır.