Yapı Malzemeleri CE Belgesi, inşaat sektöründe kullanılan veya inşaat sektörü için üretilen yapı malzemelerinin Avrupa Birliği ülkelerinde serbestçe dolaşımını sağlayan işarettir. Yapı malzemelerinde bulunan CE işareti, bir doğrulama işaretidir ve ürünün Avrupa standartlarına ve ülkemizdeki yasal düzenlemelere uygun olarak üretildiğini doğrulamaktadır.
Ülkemizde yapı malzemeleri alanında düzenlemeler yapan iki tip mevzuat bulunmaktadır. Bunlardan biri Avrupa Birliği tarafından oluşturulan ve topluluğa üye ülkelerde geçerli olan Yapı Malzemeleri Tüzüğü, diğeri ise AB Yapı Malzemeleri Tüzüğü ile eş güdümlü olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yürürlüğe konulan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği’dir.
Türkiye’de yapı malzemeleri mevzuatının gelişimi, AB ile paralel ilerlemektedir. AB Yapı Malzemeleri Direktifi (CPD) 1991 yılında yürürlüğe girmiştir. 2011 yılında CPD yerine, AB Yapı Malzemeleri Tüzüğü (CPR) yürürlüğe girmiş ve 2013 yılından itibaren uygulamaya konulmuştur. 1991 yılında AB’de yürürlüğe giren Direktif ile uyumlu Yapı Malzemeleri Yönetmeliği, ülkemizde 2002 yılında yürürlüğe girmiştir. AB’de 2013 yılında uygulamaya konulan Tüzük ile uyumlu Yapı Malzemeleri Yönetmeliği ise aynı yıl ülkemizde yürürlüğe konulmuştur.
Amaç ve Kapsam
AB Yapı Malzemeleri Tüzüğü ile getirilen standardın temel amacı, yapı malzemelerinin AB sınırları dahilinde serbestçe dolaşımını sağlamaktır. Yürürlükteki direktif ve yönetmeliğin amacı yapı işlerinde kullanılacak malzemelerin temel şartlarını ve gereksinimlerini, uygulanacak prosedürleri ve kuralları belirlemektir. Bunun yanında; yapı malzemelerinin temel özellikleriyle ilgili performans beyanlarının standardize edilmesi ve yapı malzemeleri CE etiketi esaslarının belirlenmesi ulaşılmak istenen diğer hedeflerdir. Ayrıca, inşaat sektöründe kullanılan malzemelerin kalite ve performans ölçümünde tek tip değerlendirme yöntemi oluşturmak istenmektedir.
Yapı Malzemeleri Temel Gereksinimleri
Yapı malzemelerinin temel sağlık ve güvenlik gereksinimlerini karşılaması gerekmektedir. Bu kapsamda;
- Yangın emniyeti
- Kullanım emniyeti
- Hijyen, sağlık ve çevre
- Denge ve mekanik mukavemet
- Enerji tasarrufu ve ısı tutma
- Gürültüden koruma
Yapı Malzemeleri Tüzüğü ve Yönetmeliğine Tabi Ürünler
Yapı Malzemeleri Tüzüğü ve yönetmeliğine tabi olan ürünler şunlardır:
- Mineral yün
- Genleştirilmiş polietilen
- Sert poliüretan köpük
- Ekstrüzyonla imal edilen polistiren köpük
- Fenolik köpük
- Cam yünü
- Genleştirilmiş perlitten
- Rende yongası
- Meşe mantarı levhaları
- Odun lifli levhalar
- Genleştirilmiş kil hafif agregadan
- Pullu vermikülit
- Yassı hortumlu hortum sistemleri
- Doğal duman ve ısı boşaltma vantilatörleri
- Yarı sert hortumlu hortum makaraları
- Sprinkler ve su püskürtme elemanları
- Toz sistemleri
- Gazlı yangın söndürme sistemleri
- Yer altı ve yer üstü yangın hidrantları
- Acil çıkış tertibatları
- Tek eksenli menteşeler
- Yatay kolla çalışan acil çıkış tertibatları
- Kontrollü kapı kapatma ve kapı ayar cihazları
- Beton katkıları
- Pencereler
- Yaya geçişine uygun hazır dış kapılar
- Ahşap esaslı levhalar
- Öngerme çeliği için şerbet katkıları
- Elastik, tekstil ve lamine yer döşemeleri
- Birden çok spor dalında kullanılan iç mekan yüzeyleri
- Ahşap yer döşemeleri
- Cam esaslı yalıtım birimleri
- Emniyet camı (Isıl olarak temperlenmiş soda kireç silikat)
- Lamine cam ve lamine emniyet camı
- Isı ile mukavemeti artırılmış soda kireç silikat cam
- Cam seramikler
- Borosilikat camlar
- Kimyasal olarak dayanıklılığı artırılmış soda kireç silikat cam
- Kaplamalı cam
- Isıl olarak temperlenmiş borosilikat emniyet camı
- Yüksek basınçta sıkıştırılmış dekoratif lamine levhalar
- Temel toprak alkali silikat cam mamuller
- Asma tavanlar
- İç ve dış masif ahşap kaplamalar
- Çatılarda su yalıtımında kullanılan takviyeli bitümlü levhalar
- Duvarlar için alt tabaka
- Çatılarda su yalıtımı için kullanılan plastik ve lastik levhalar
- Bitümlü, plastik ve lastik rutubet yalıtım levhaları
Yapı Malzemeleri CE İşareti Avantajları
Yapı malzemelerindeki CE işaretinin üreticilere ve ihracatçılara sağladığı en büyük avantaj, AB ülkelerinde serbest dolaşım ve pazarlama olanağıdır. CE Belgesi, yapı malzemesinin hem yerli mevzuata hem de AB mevzuatına uygun olarak üretildiğini göstermektedir. Ayrıca CE işareti, yapı malzemesinin AB’de yayımlanan NANDO Yeni Yaklaşım Direktifi esaslarına uygun üretildiğini de belgelemektedir.
Yapı Malzemeleri Performans Beyanı
Yapı malzemesi, uyumlaştırılmış bir standart kapsamında yer alıyorsa ya da hakkında hazırlanmış Avrupa Teknik Değerlendirmesi mevcutsa, üretici bu malzemeyi piyasaya sürerken performans beyanı düzenlemekle yükümlüdür. Üretici, yapı malzemesinin beyan ettiği performansa uygun olduğuna dair sorumluluğu performans beyanı ile üstlenir. Aksini ispat eden belge ve bilgiler olmadığı sürece, bu beyanın doğru ve güvenilir olduğu kabul edilir.
Yapı Malzemeleri CE Belgelendirmesi
Üreticiler, Yeni Yaklaşım Direktifi (NANDO) kapsamında yer alan yapı malzemesi ürünlerine CE işareti koymakla yükümlüdürler. Ürünlere CE etiketi eklemek isteyen üreticiler, ürüne ilişkin teknik bir dosya hazırlamalıdır. Dosyada ürünle ilgili tasarım çalışmaları, üretim süreçleri ve operasyonel bilgiler yer almalıdır. CE etiketi ile yapı malzemesi AB ülkelerinde serbest dolaşım imkanına sahip olur.